2 Ιανουαρίου 2020


Φυσικοθεραπευτική Παρέμβαση στην Σκλήρυνση Κατά Πλάκας


Η σκλήρυνση κατά πλάκας (ΣΚΠ) είναι μία χρόνια αυτοάνοση νόσος του κεντρικού νευρικού συστήματος. Συγκεκριμένα, η μυελίνη, η οποία είναι μία ουσία που βρίσκεται στο περίβλημα των νευρικών κυττάρων, καταστρέφεται. Τα αίτια της ΣΚΠ δεν είναι ακόμα γνωστά, αλλά ενοχοποιούνται παράγοντες όπως το περιβάλλον, η διατροφή, το άγχος και η κληρονομικότητα. Συνήθως εμφανίζεται σε νεαρά άτομα ηλικίας από 20 έως 50 ετών, με το γυναικείο φύλο να έχει μεγαλύτερη επικράτηση. Τα συμπτώματα της νόσου είναι ποικίλα και εξαρτώνται από τις περιοχές του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού που έχουν προσβληθεί. Η νόσος έχει εξελικτική μορφή και μπορεί να είναι επιθετικής μορφής (γρήγορη εξέλιξη) ή πιο ήπιας μορφής.

            Η φυσικοθεραπετική παρέμβαση είναι ανάλογη του σταδίου που βρίσκεται ο ασθενής. Σε γενικές γραμμές ο φυσικοθεραπευτής καλείται να αντιμετωπίσει τα συμπτώματα που παρουσιάζει ο ασθενής του τη δεδομένη περίοδο που τον θεραπεύει. Κάποια από τα πιο κοινά συμπτώματα της ΣΚΠ είναι η έλλειψη ισορροπίας, με άμεση επίδραση στον τρόπο βάδισης, το έντονο αίσθημα της κόπωσης και η μειωμένη μυϊκή ισχύς στα άκρα.


Τα τελευταία χρόνια οι φυσικοθεραπευτές χρησιμοποιούν όλο και πιο συχνά την μέθοδο Clinical Pilates για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της ΣΚΠ. Η συγκεκριμένη μέθοδος χρησιμοποιεί ένα συνδυασμό ασκήσεων και της αναπνοής και στοχεύει στη βελτίωση της ισορροπίας και τη μυϊκή ενδυνάμωση μέσα από μία σειρά κινήσεων που πραγματοποιούνται στο έδαφος. Το χαρακτηριστικό της μεθόδου είναι ότι αποτελεί μια μορφή άσκησης χαμηλής έντασης οπότε δεν κουράζει τον ασθενή. Επιπλέον, επειδή οι κινήσεις γίνονται πάρα πολύ αργά προκαλεί κινητοποίηση της λέμφου του σώματος με αποτέλεσμα να αποφεύγονται τα οιδηματώδη άκρα που προκαλούνται λόγω της ακινησίας ή της δυσκολίας της κίνησης στους ασθενείς με ΣΚΠ.

            Το Clinical Pilates δυναμώνει τους εν τω βάθει μυς του κορμού και σταθεροποιεί τη σπονδυλική στήλη. Αυτό βοηθάει τους ασθενείς να μεταφέρουν το βάρος τους πιο εύκολα, οπότε και να αλλάζουν θέσεις μόνοι τους, να περπατούν ανεξάρτητοι από τρίτους ή βοηθήματα βάδισης και να είναι πιο ευκίνητοι. Αυτομάτως διορθώνεται η εικόνα του ‘ρομπότ’ που παρουσιάζουν λόγω της δυσκαμψίας τους και αποφεύγονται τραυματισμοί λόγω πτώσεων ή μη ελέγχου του σώματός τους. Δευτερευόντως, οι ασκήσεις αυτές λειτουργούν προληπτικά για μία επόμενη πιθανή κρίση της νόσου, μιας και ένα μυϊκά δυνατό και λειτουργικό σώμα θα αντιδράσει καλύτερα από ένα αγύμναστο σώμα.

            Ένα ακόμα μεγάλο όφελος της μεθόδου Clinical Pilates είναι ότι ενεργοποιεί πάρα πολύ τους κύριους αναπνευστικούς μυς (διάφραγμα, έσω και έξω μεσοπλεύριους μυς). Κάθε κίνηση στο Clinical Pilates γίνεται παράλληλα με εισπνοή ή εκπνοή και ο κατάλληλος εκπαιδευτής μπορεί να χρησιμοποιήσει το ασκησιολόγιο της μεθόδου για να δυναμώσει τους μυς της αναπνοής. Αυτό βοηθάει τον ασθενή στο να μην κουράζεται τόσο εύκολα, να μην λαχανιάζει και τελικά να έχει αυξημένη αναπνευστική ικανότητα και αντοχή. Κάτι το οποίο είναι ιδιαίτερο σημαντικό γιατί πολλοί ασθενείς δεν κάνουν δραστηριότητες και παραιτούνται από πολλά πράγματα εξαιτίας της έντονης κόπωσης.


Φυσικά, σε κάθε ασθενή θέτονται και οι επιμέρους στόχοι του προγράμματος αποκατάστασης και ο φυσικοθεραπευτής πρέπει να αντιμετωπίσει οποιοδήποτε σύμπτωμα εμφανίζει ο ασθενής του και να μειώσει τους περιορισμούς στην κίνησή του. Όπως αναφέρθηκε, η νόσος εξελίσσεται και άρα τα συμπτώματα του ασθενή αλλάζουν με την πάροδο του χρόνου. Για αυτό είναι πολύ σημαντικό να είναι κατάλληλα εκπαιδευμένος ο φυσικοθεραπευτής και να υπάρχει συνεργασία και με άλλες ιατρικές ειδικότητες, ώστε ο ασθενής να ωφεληθεί στο μέγιστο από το πρόγραμμα αποκατάστασής του.